دیالکتیک
با وجود تمام آراء و نظراتی که درباره ی نیچه وجود دارد خالی از لطف نیست که نظر یک فیلسوف اسلامی را نیز در این باره بررسی کنیم به همین منظور به سراغ دکتر توکلی استاد فلسفه اسلامی گروه فلسفه دانشگاه اصفهان رفتیم تا گفتگویی کوتاه در این باره داشته باشیم:
نیچه را در یک جمله معرفی کنید!
فیلسوفی است نابغه و بسیار تاثیر گذار از چهره هایی که در پیدایش مدرنیسم تاثیر به سزایی داشته البته تاثیر مخربی هم بر اخلاق گذاشت.
این که بعضی از افکار و اندیشه های او را تحت اتفاقاتی که در زندگی اش رخ داده بررسی می کنند تا چه حد درست است؟
فکر نمی کنم کسی افکار نیچه را تحت تاثیر زندگی اش توجیه کند ولی کسانی که در زمینه ی روان شناسی فعالیت می کنند در تلاشند تا برای توجیه باور های شخصی خود به حوادث زندگی بزرگان استناد کنند خواه نیچه باشد و یا هر کس دیگر.
به نظر شما نیچه از بیان جمله ی (خدا مرده)چه هدفی داشته؟
خدا پشتوانه ی ارزش های سنتی بود که تا پیش از این حضور پر رنگی در جامعه داشته به عبارت دیگر خدا یعنی مجموعه ارزش های سنتی که مردم تا به حال با آن زیسته اند اما اکنون با مرگ ارزش های سنتی بر اثر تغییر نگرش ها دیگر وجود ندارد/
ابر بشر(مرد)از نظر شما چه معنایی می تواند داشته باشد؟
ابر مرد یعنی کسی که خود را در حصار قوانین محدود نمی کند و از چارچوب گریزان است ابر مرد در نهایت کسی است که حس حیات او را به تحرک و جهش وامی دارد.
نظر نیچه درباره ی دین چیست؟به طور مثال اسلام؟
نیچه به سمت اسلام نگاه مثبت تری دارد اما باید توجه داشت که کار نیچه در زاویه ی ادیان نیست و به عنوان محققی که دین را بررسی می کند اظهار نظر نمی کند بلکه از روی نگاه خاصی که به جهان دارد به دین نگاه می کند و به نسبتی که دین اجلاقی تر باشد بیشتر به ان حمله می کند و معتقد است که مجموعه ی اخلاقیات دینی مانعی است برای بالیدن و شدن ابر مرد.
در نهایت نظر دکتر را درباره ی چنین گفت زرتشت جویا شدیم که فرمودند این کتاب را قبلا خوانده و اکنون حضور ذهن ندارند/
